Yazılım kapsamındaki sabit maliyetlerin azaltılması adına üretilmiş bir çözüm olan SAAS (software as a service) Türkçe’de ki karşılığını da “servis olarak yazılım” veya “hizmet olarak yazılım” olarak bulmuştur. SAAS’ın CD veya sanal ortamda kullanıcı anahtarı ile yapılan yazılım teslimlerinden farklı olması, onun vergi kanunları kapsamında ki “yazılım” kavramı dahilinde olup olmadığı tereddütünü ortaya çıkarabilecektir. Yazımızda genel olarak SAAS’ın vergi kanunları içindeki yeri ve özelde sorgulanması gereken soru olan “SAAS hizmetinde KDV istisnası” tartışılacaktır.
SAAS (software as a service), Hizmet Olarak Yazılım
SAAS’ın ne anlama geldiğini elbette yazılım çevreleri hali hazırda biliyor olsa da yazımızın “mali çevre” lerce de okunabileceğini göz önüne alarak, hizmet olarak yazılımın ne olduğuna ve bilindik örneklerine ilişkin kısa bir açıklama yapılması gerekmektedir.
SAAS (Software as a Service), yazılımların müşterilere internet üzerinden dağıtılması temeline dayanarak geliştirilen yazılım dağıtımı modelidir. SaaS yazılım dağıtımı modelinde, servis sağlayıcısı tüm verileri kendi veri merkezi içerisinde barındırarak tüm faaliyetlerin yürütülmesi sorumluluklarını üstleniyor. Müşteriler ise verilere internet yardımıyla erişiyor. SaaS’de bazen yalnızca bir internet tarayıcısı üzerinden erişilen internet uygulamaları kullanılırken, bazen de internet ile çalışan masaüstü yazılımlar tercih ediliyor (Aynen yapılan alıntı: https://wmaraci.com/nedir/saas).
Yaygın Olarak Kullanılan SAAS (Servis Olarak Yazılım) Örnekleri
SAAS ‘ın (servis olarak yazılım) hali hazırda en bilindik örnekleri ise, e-posta hesapları, online kullanılabilen office, muhasebe uygulamaları ve web sitelerinin veri tabanlarının barındırıldığı hosting hizmetleridir.
Verilen örneklerdeki uygulamardan yola çıkılacak olunursa; sürekli olarak bakım ve gözetim gerektiren, e-posta hesabının, muhasebe uygulamasının veya hosting donanım ve yazılım alt yapısının tümünü idare etmek yüksek maliyetlere katlanmak anlamına gelmektedir. Öyle ki bu maliyetler uygulamaları kullanan kişi/şirketlerin üretim ölçeği de dikkate alındığında yüksek sabit maliyetler anlamındadır. Bu nedenle kullanılan uygulamaların yazılım ve donanım maliyetlerine katlanmak yerine, ihtiyaç duydukları yazılımı online olarak kullanıma sunanlardan, hizmet olarak satın alınması rasyonel bir yaklaşım olacaktır. Böylece kullanıcılar örneğin e-posta uygulaması kullanmak için bir veri tabanına sahip olmak ve hesabı korumak/geliştirmek için yazılım maliyetlerine katlanmaktansa, uygulamayı online olarak sunan ve verileri kendi veri altyapısında mufaza eden bir sunucudan alarak, sadece kullanmak istediği iletişim hizmetine erişmiş olacaktır.
Yazılım Teslim ve Hizmetlerinde KDV İstisnası
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun Geçici 20. Maddesi’nde “4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre teknoloji geliştirme bölgesinde ve ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde, münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, oyun, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri katma değer vergisinden müstesnadır” ifadelerine yer verilmiştir.
Madde hükümleri uyarınca;
- 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre teknoloji geliştirme bölgesinde ve ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde yazılım teslimi ve hizmetleri faaliyetinde bulunulması,
- Sistem Yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, oyun, mobil ve askeri komuta kontrol uylamalarını içerecek şekilde, uygulama teslimi ve hizmet ifa edilmesi,
- Bu kişilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre ile sınırlı kalmak koşulu ile,
KDV’den istisna edilmiştir.
SAAS Hizmetinde KDV İstisnası Mümkün Mü?
Bir önceki başlıkta verilen Kanun Maddesi hükümleri uyarınca, istisna kapsamında sayılan yazılım ürünlerine SAAS uygulamarının dahil edilip edilmeyeceği konusu terreddüt oluşturabilecektir. Zira vergi kanunlarındaki yazılım kavramını içeren maddeler, kanunların yazıldığı dönemler de dikkate alındığında, CD veya internet ortamında fikri mükliyet olarak teslim edilen , kullanıcı anahtarı olan ve işletme bünyesindeki veri tabanlarında muhafaza edilen yazılımları kapsadığı izlenimi vermektedir.
Ancak istisna hükümlerine yer verilen maddede, “sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları….teslim ve hizmetleri” ifadelerine yer verilerek, yazılımın mülkiyet olarak tesliminin yanında hizmet kapsamında tesliminin de mümkün olduğu belirtilmiştir.
Bununla birlikte, Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin “II-G/2 Teknoloji Geliştirme Bölgesinde ve İhtisas Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Verilen Teslim ve Hizmetler” başlıklı bölümünde “Üniversitelere bağlı Teknokentler de Teknoloji Geliştirme Bölgesi olarak değerlendirilir. Kanunun geçici 20/1 inci maddesi kapsamında üretilen söz konusu yazılımların fikri mülkiyet hakkının, bu bölgede faaliyette bulunan mükellefte kalmak suretiyle belirli zaman aralıklarıyla farklı kişilere satılması veya söz konusu yazılımların sanal ortamda paylaşımının sağlanması halinde de KDV istisnası uygulanır” ifadelerine yer verilmiştir.
Konu ile ilgili Maliye İadresi’nce verilen özelgede ise özetle;
İlgide kayıtlı dilekçenizde … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi kimlik numarasında kayıtlı mükellefi olarak … Teknokent’te KDV Kanununun geçici 20/1. maddesinde sayılan yazılımlar kapsamında üretmiş olduğunuz yazılımların satışını ifa ettiğinizi, bu kapsamda üretilen yazılımların fikri mülkiyet hakkı Şirketinizde kalmak suretiyle belirli zaman aralıklarıyla farklı kişilere satılması veya söz konusu yazılımların sanal ortamda paylaşımının sağlanarak kullanıcı sayısına göre müşterilerinize fatura düzenlenmesi esnasında KDV istisnasından yararlanılıp yararlanılmayacağı ve kurumlar vergisi istisnası tutarına isabet eden kısmın nasıl belirleneceği hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
……..Bu hüküm ve açıklamalara göre, Şirketiniz tarafından … Teknoken’te KDV Kanununun geçici 20/1’inci maddesinde sayılan yazılımlar kapsamında ürettiğiniz yazılımların teslimi ve bu kapsamda üretilen yazılımların fikri mülkiyet hakkı Şirketinizde kalmak suretiyle belirli zaman aralıklarıyla farklı kişilere teslimi veya söz konusu yazılımların sanal ortamda paylaşımının sağlanması işlemleri KDV Kanununun geçici 20/1 inci maddesi gereğince KDV den istisnadır.
şeklinde görüş belirtilerek, SAAS gibi fikri mülkiyet hakkı üretici şirkette kalıp farklı kişilere teslimi veya sanal ortamda yazılımların paylaşılmasının sağlanması halinde de, verilen hizmetin KDV’den istisna olacağı ifade edilmiştir. Hal böyle iken, gerek Kanun maddesi ve ilgili genel tebliğde yer alan hükümler, gerekse de Maliye İdaresi’nin konu hakkında verdiği özelge, SAAS uygulama hizmetlerinin KDV’den istisna olduğu kanaatini oluşturmaktadır.
Kaynak:
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 23/05/2013 tarih ve 62030549-125[5-2012/92]-766 Sayılı Özlgesi
wmaraci.com/nedir/saas
Fotoğraflar: www.emnify.com/blog/what-is-saas, www.commbox.io, www.specpage.com, www.aalpha.net
Anahtar Kelimeler: saas kdv istisnası , saas vergi , dijital ekonominin vergilendirilmesi , dijital ekonomi vergi ,